VİTAMİNLERİ TANIYALIM

Çarşamba, 02 Nisan 2014

A VİTAMİNİN ÖNEMİ.... A Vitamini (diğer adıyla retinol), bağışıklık sistemi, kemik gelişimi gibi pek çok fonksiyonda görev alan önemli bir vitamindir. A Vitamininin Yararları: A Vitamini, vücut dokularının ve cildin sağlıklı olmasını ve bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar. Sağlıklı bir kemik yapısı için de gereklidir. A vitamini, Antioksidan olarak faaliyet yaparak hücreleri kansere ve diğer hastalıklara karşı korur, yaşlanma sürecini yavaşlatır, yağ depolanmasına yardımcı olur. A vitamininin vücut açısından diğer bir önemi de, proteinlerin A vitamini olmadan kullanılamamasıdır. Ayrıca, görme duyusu için de faydalıdır. Özellikle, anne karnındaki bebeğin sağlıklı gelişimi için hamilelerin yeterli miktarda A vitamini alması gerekir. A Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur? Hayvansal gıdalarda daha bol bulunur. Başta balıkyağı ve karaciğer olmak üzere, böbrek, süt, yumurta sarısı, buğday, havuç, mantar, baklagiller, fıstık, ceviz ve domates A Vitamini içeren besinler arasındadır. A Vitamini Eksikliği: Normal şartlarda Eksikliği fazla görülmemekle birlikte, yetersiz ve dengesiz beslenme sonucu ortaya çıkabileceği gibi,alkol kullanımı, bazı ilaçlar ve E vitamini eksikliği A Vitamininin emilimini azaltarak A Vitamini Eksikliğine neden olabilir. Eksikliğinde, sık ve kolay hastalanma, cilt kuruluğu, saçlarda kepek, ağızda yara, gece körlüğü, halsizlik, iştahsızlık, diş eti hastalıkları gibi sağlık sorunları görülür. Ayrıca, özellikle çocuklarda kilo alamama ve boyun uzamaması yetersiz A vitamini alındığının işareti olabilir. A Vitaminin Fazlalığı: baş ağrısı, yorgunluk, uyku kalitesinin bozulması, mide bulantısı, kusma, kaşıntı, ishal, düzensiz adet görme, eklem ve kemik ağrıları, cilt kuruluğu ve saç dökülmesine sebep olabilir. Ayrıca hamile kadınlarda, riskli doğum oranının artmasına neden olabilir. Bu nedenle gebelikte, A vitamini kullanmadan önce doktora danışmak gerekir. Günlük A Vitamini İhtiyacı: Yetişkin Erkeklerde 1000, kadınlarda 800 mg. kadardır. Kadınların gebelikte A Vitamini ihtiyacı artar. Gebelikte günlük 1000 mg., Emziren annelerin ise 1200 mg. kadar A Vitamini almaları tavsiye edilir. B vitamini sağlığınız için çok önemli! B vitaminleri büyüme, gelişme ve diğer vücut fonksiyonları için çok önemlidir. Aldığımız besinleri enerjiye ve ihtiyacımız olan diğer öğelere çevirmede büyük önem taşıyan enzim aktiviteleri üzerinde büyük rol oynarlar. B vitaminleri sağlıklı beslenmek ve hastalıklardan korunmak için çok gereklidir. Peki siz yeterince B vitamini alıyor musunuz? B vitaminleri vücudun enerji üretmesine, cildin, sinirlerin ve sindirim sisteminin sağlığını korumasına yardımcı olur. B kompleks vitaminleri; B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9 ve B12 vitaminlerini içerir. Bu vitaminleri diğer isimleriyle de biliyor olabilirsiniz; tiyamin (B1), riboflavin (B2), niyasin (B3), pantotenik asit (B5), piridoksin (B6), biyotin (B7), folik asit (B9) ve siyanokobalamin veya kobalamin (B12). B vitamini eksiklikleri; anemi, yorgunluk, iştah kaybı, karın ağrısı, depresyon, baş dönmesi, kol ve bacaklarda uyuşma ve karıncalanma, kas krampları, solunum yolları enfeksiyonları, saç dökülmesi, egzama, çocuklarda gelişim yetersizliği ve doğumsal hastalıklara neden olabilir. Temel fonksiyonlarının yanı sıra B vitaminleri belirli hastalıkların riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Örneğin B6 ve B9 vitaminleri felç veya kalp krizinden ölme riskini azaltabilir. B vitaminleri ayrıca Alzheimer hastalığının ilerlemesini yavaşlatabilir. Folik asit (B9), kanser riskini de azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca B vitaminleri bakımından zengin bir beslenme programı, adet öncesi sendromunun etkilerini azaltmada önemli rol oynar. B vitamini rehberi B1 ve B2, vücudun enerji üretmesine yardımcı olur; kaslar, sinirler ve kalbin normal fonksiyonları için gerekli olan enzimlerle birlikte çalışır. Vitamin B1 kaynağı besinler: Tahıllar, tam tahıllar, patates, deniz ürünleri, ciğer ve kırmızı fasulye. Vitamin B2 kaynağı besinler: Tahıllar, tam tahıllar, zengin ekmek, süt ürünleri, ciğer, yeşil yapraklı sebzeler. B3 vitamini, hücrelerdeki enerji üretiminde rol oynar ve cildin, sinirlerin ve sindirim sisteminin sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Vitamin B3 kaynağı besinler: Ciğer, balık, tavuk, yağsız kırmızı et, kuruyemişler, tam tahıllar, kuru fasulye B5 vitamini normal büyüme ve gelişimde rol oynar. Vitamin B5 kaynağı besinler: Vitamin B5, çok çeşitli besinlerde ve hem bitkisel hem de hayvansal gıdalarda bolca bulunur. B6 vitamini, hem proteinlerin parçalanmasına hem de kırmızı kan hücreleri (alyuvar), sinir sistemi ve bağışıklık sisteminin sağlığını korumaya yardımcı olur. Vitamin B6 kaynağı besinler: Balık, ciğer, tavuk, patates, buğday tohumu, muz ve kuru fasulye. B7 vitamini de hem proteinlerin ve karbonhidratların parçalanmasına, hem de hormon fonksiyonu sağlığının korunmasına yardımcı olur. Vitamin B7 kaynağı besinler: Yer fıstığı, ciğer, yumurta sarısı, muz, mantar, karpuz, greyfurt. B9 Vitamini, DNA üretimine yardımcı olur ve alyuvar yapımında rol oynar. Vitamin B9 kaynağı besinler: Yeşil yapraklı sebzeler, ciğer, turunçgiller, mantar, kuruyemişler, bezelye, kuru fasulye, beyaz ekmek. B12 vitamini, vücudun gelişimi için gereklidir. Kan hücreleri üretimine ve sinir sistemi fonksiyonlarına destek olur; vücudun folik asit ve karbonhidratları doğru bir şekilde kullanmasına yardımcı olur. B12 kaynağı besinler: yumurta, kırmızı et, kümes hayvanları eti, kabuklu deniz hayvanları, süt ve süt ürünleri. 100 Gram Besinde Yer Alan C Vitamini Miktarı; Greyfurt (34mg), mango (28mg), çilek (57mg), mandalina (30mg), erik (10mg), ahududu (25mg), kuşburnu (1000-1500mg), kayısı (10mg), avokado (8mg), böğürtlen (6mg), incir (2mg), kırmızı biber (190mg), kivi (90mg), kavun(42mg). Doku bağlarını tutan ana protein maddesi -diş etlerinin, damarların, kemiklerin, diş büyüme ve onarımı için gerekli- olan kolajeni üretmek ve bağışıklık sistemi, sinir sistemi, hormonlar ve besinlerin emilim fonksiyonlarına (E vitamini ve demir gibi) destek olmaktır. Göz merceği ve akciğer gibi yapılarda antioksidan olarak çalışır. SOĞUK ALGINLIĞINA KARŞI C vitamini ayrıca, antioksidan yapıda olan E vitaminine dönüşebilir. Suda eriyen bir vitamindir. Kötü kolesterolün (LDL) oksidasyonunu önler. Yüksek dozda alınması halinde ne gibi yararlar getireceği yolunda çalışmalar sürmekle birlikte, beta karoten gibi, antioksidan etki nedeniyle, kanser, kalp-damar hastalıkları ve katarakta yakalanma ihtimalini azalttığı belirlenmiştir. C vitamini, soğuk algınlığı gibi hastalıklara karşı da direnci de artırmaktadır. Stres koşullarında daha hızlı kullanılır. Yetersizliğinde iskorbüt görülürken, yüksek dozları sindirim sisteminde tahrişlere neden olabilir. Uzun süre yüksek dozda kullanılmasının böbrek taşı ihtimalini artırdığı da bilinmektedir. FAYDALARI NELERDİR? -Birçok kanser çeşidinin oluşmasını önler. -Nitrosaminlerin (kansere neden olan maddeler) oluşmasına karşı koymada yardımcı olur. -Ameliyat sonrası iyileşmeyi hızlandırır. -Doğal bir laksadif olarak işlev görür. -Yaraları, yanıkları ve kanayan diş etlerini iyileştirir. * Damarlardaki kan pıhtılaşmasını düşürür. -Birçok viral ve bakteriyel enfeksiyonun önlenmesine ve genellikle bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesine yardımcı olur. -İdrar sitemi enfeksiyonu tedavisinde kullanılan ilaçların etkinliğini büyük ölçüde artırır.