Skip to content
Bulunduğunuz sayfa: Anasayfa arrow Haberler arrow Tarihten Sayfalar; Alucra'da Bir Hatt-ı Hümayun
Tarihten Sayfalar; Alucra'da Bir Hatt-ı Hümayun Yazdır E-posta
Cumartesi, 28 Mayıs 2011

Padişahın el yazısının da bulunduğu belgeye Hatt-ı Hümayun denilir. Osmanlı Diplomatika ilmine göre bu belgeler dibace, tuğra unvan, elkâb, dua gibi bölümlerden oluşur. Bunlardan elkâb (lâkablar) bölümünde resmi yazının muhatabı olan makam veya zatın rütbe ve seviyesine uygun hitaplar yer alır; ihtimamla seçilmiş kelimelerle, belli bir edebi üslup içerisinde muhatabın makam ve şahsına hürmet ifade edilir, vazife ve mesuliyetleri hatırlatılırdı. Sadrazam’ın, Şeyhülislam’ın, Kadı’nın, Müderris’in, Yeniçeri ağası’nın, Şehzade ve Padişah kızlarına yazılan yazıların hep ayrı elkâb’ı bulunmaktaydı.

 


Padişah’a hitaben yazılan yazılarda da yine saygı ve temenni bulunurdu. Örneğin Sadrazam’ın Padişah’a yazdığı bir arz belgesinin elkâbı:
“Rif’atlu ve merhametlü Sultanım hazretlerinin hak-pay-ı şeriflerine arz-ı da-i-i hakir budur ki” şeklindedir.
Padişah’a hitaben yazılmış ve onay gerektiren devlet mekanizmasının işleyişiyle ilgili hususları içeren bu yazılar, doğrudan Padişah’a sunulmazlar, genelde Sadrazam kendi görüşlerini de aynı kâğıt üzerine yazarak Padişaha sunardı. Padişah’a yine derkenar olarak kararını bildirirdi.

Yukarıda orijinalini verdiğimiz Hatt-ı hümayun’da bu yazışma şeklinin tipik bir örneğini teşkil etmektedir. Belge Hicri (1)235 tarihine aittir. Yani 1819 veya 1820 tarihine denk düşmektedir. Tabiri caizse yazı bir idam fermanı hükmündedir. Hatt-ı Hümayuna “Devletlü, inayetlü, merhametlü, afiyetlü, azamatelü” şeklinde elkâb ile başlanmıştır.
Belgeyi ilk düzenleyen Tabzon Valisi Koca Mehmet Hüsrev Paşa’dır. Alucra ayanı Mahmut Ağa’nın Alucra ve civarında halka yapmış olduğu fenalıklar ve Karahisar-i Şarki ayanı Osman Ağazade Yusuf’u katlettiği ve devlete hainlik içerisinde bulunduğu anlatılmakta ve gereğinin icrası için izin talep edilmektedir.

Üzerine bizzat Padişahın (dönem itibarıyla Sultan II.Mahmut) el yazısı ile düşülen notta ise, gereğinin icrası emir buyrulmaktadır. Akabinde Alucra ayanı Mahmut Ağa’nın yakalanarak başı vurulduğu ve ibreti âlem için sadarete gönderildiği de aynı yazı üzerinde belirtilmektedir. Yazı döner dolaşır ve Sadarete gelerek burada muhafaza edilir. Bir konu hakkında her makamın ayrı kâğıtlara yazı yazmaktansa bir kâğıt üzerinde konunun bütün süreçleri takip edilebilecek şekilde iletişim kurmuş olduğu anlaşılmaktadır. Konunun bir bütün olarak günümüze ulaşmış olmasında bunun katkısı da bulunmaktadır.

Not : Koca Mehmet Hüsrev Paşa Padişah II.Mahmut zamanında Yeniçeri ocağının lağvedilerek yeni düzeni orduya (Asakir-i mansure-i Muhammediye) geçilmesinde önemli rol oynamıştır. 1820’li yıllarda iki kez Trabzon Valiliği yapmış, 2 temmuz 1839- 8 Haziran 1840 tarihleri arasında Sultan Abdülmecid zamanında 11 ay dedi gün Sadrazamlık yapmıştır. Kimsesiz ve yetim çocukları köle pazarından dahi olsa toplayarak eğitmesi ve bunların devlet makamlarında görev almasında sağladığı katkılarla da bilinmektedir.

Osmanlıca çevirilerdeki katkılarından dolayı Uzman Umut KAYA’ya ve Nurol KARATAŞ’a teşekkürler.

Saygılarımla,
Murat TOSUN

Son Güncelleme ( Pazar, 02 Haziran 2013 )
 

Mobil Aidat

Mobil Aidat

Üye Girişi

Üye Girişi

Atatürk Köşesi

Duyurular



DÜĞÜN GÜNLERİ

DÜĞÜN NİŞAN GÜNLERİNİZİ BURDAN YAYINLAYALIM



Ziyaretçi Defteri

Son Yazılan Mesaj
nuri
selaattin SÜLEYMANOĞLU'NA HAYIRLI UĞURLU
Ziyaretçi Defteri - Görüşleriniz bizim için değerlidir...

Kaybettiklerimiz

Sanal Mezarlık

Chat

Herkes burada, sen neredesin?
Chat
Chat için üye girişi yapmalısınız!
Üye Ol

Okuyucu Yorumları

  • Allah kabul etsin. Makamı Cennet inşallah.
  • Bir iğdecikli olarak O'nunla gurur duyuyorum. Rabb...
  • okun duğunu bilelim her okuduğun haberin altına yo...
  • öncelikle başkanımıza ve ekibine başarılar dilerim...
  • EY ALUCRALIYIM DİYE GEÇİNEN İSTANBUL DA YAŞAYANLAR...

Dinimiz İslam

Kur'an-ı Kerim Dinle






































































































































































 
KDS Konsepti | COMPETAN Bilgi Teknolojileri | Profesyonel Web Projeleri - Web Tasarım - Hosting - Alan Adı Tescili - Köy Dernek Sitesi - Köy Sitesi - Dernek Sitesi -  - Köy Dernek Web Sitesi - Köy Web Sitesi - Dernek Web Sitesi - Kişisel Web Sitesi - Şirket Web Sitesi - Kişisel Site - Şirket Sitesi - Şahıs Sitesi - Şahıs Web Sitesi